Hayır, MR incelemede radyasyon yoktur. Manyetik alan içerisinde radyofrekans dalgaları kullanılarak görüntüleme yapılmaktadır. Radyasyon içermemesi nedeniyle konjenital kalp hastalıkları takibi gibi sık görüntüleme yapılan hastalar için önemli bir tetkik haline gelmiştir.

Ekokardiyografi kalbin özel bir ultrasonu olup ses dalgasının dokudan yansıma prensibine göre çalışır. Kardiak MR’da ise güçlü mıknatıslardan doğan magnetik alan içerisinde radyofrekans dalgaları kullanılarak görüntü oluşturur.

Ekokardiyografi cihazı hasta sedyede yan yatarken doktor tarafından kullanılarak değerlendirilir. Kardiak MR için ise hastanın tüp şeklinde bir MR cihazına girmesi gerekmektedir. Bu tüp genişliği cihazdan cihaza değişmekle birlikte ünitemizde en geniş tüp açıklığına sahip 70 cm’lik cihazlar mevcuttur.

Ekokardiyografi incelemesi ile kalp ve zarları hakkında birçok bilgi sağlanır. Ancak ekokardiyografide kullanılan ses dalgasının kemik ve havadan geçmemesi bazı kalp alanlarının değerlendirilmesini zorlaştırabilir.

Kardiak MR için hava ve kemik sınırlandırma oluşturmaz. Sadece metal içeren kapakçıklar ve elektrotlar bazı sorunlara neden olmaktadır. Ayrıca kardiak MR’ın moleküler görüntüleme gibi çok üst düzey bazı teknolojilere sahip olması fibrozis, ödem, miyokardit ve demir birikimi gibi ekokardiyografide görülemeyecek değerlendirmelere olanak sağlar.

Kalbin sola dönük olması sayesinde sol taraftaki yapılar ekokardiyografi ile net olarak izlenebilmekle birlikte sağ kalp, özellikle pulmoner kapak göğüs kafesi önünde bulunan iman tahtasının ses dalgasını geçirmemesi nedeniyle ekokardiyografi ile değerlendirilemeyebilir. Bu durumda özellikle Fallot tetralojisi ve diğer benzer hastalıklarda sağ kalp hacmi, kan atım miktarı ve oranı, kalp kası kasılma kusuru, sağ karıncık çıkışı yapısı, pulmoner kapak ve pulmoner arter yapılarının değerlendirilmesi için kardiak MR inceleme gerekebilir. Kalp kasının kasılması istenen açıdan video (sine) olarak elde edilebilir.

Arkus aorta olarak bilinen ana atar damar kavsi yetişkinlerde benzer nedenler ile değerlendirilememekle birlikte bu düzeyde izlenebilen aork koarktasyonu ve benzer ark patolojileri kontrastlı ve hatta kontrastsız katetersiz MR anjiografik incelemeler ile aynı seansta değerlendirilmektedir.

Bazı kalp iskemisi (enfarktus), geçirilmiş enfeksiyon (miyokardit) ve cerrahiler sonrasında fibrozis olarak adlandırdığımız nedbe dokusu kalp ritminde bozukluklara neden olabilir. Bu nedbe dokusu ekokardiyografi ile tesbit edilemez. Bu fibrozis odağının tespiti kontrastlı 10. dakika görüntüleri ve yeni bir teknoloji olan T1 ve T2 mapping görüntüleme ile ortaya konabilir. Bazı hastalarda özellikle enfarkt sonrası by-pass ameliyatı düşünülüyorsa kalan canlı dokuyu göstermede radyasyon içermeyen bir yöntem olarak yine kardiak MR uygulanabilir.

Aritmojenik sağ ventrikül displazisi gibi aritmi yapan kalp hastalıkları sadece kardiyak MR inceleme ile tanınabilir.

Kalp kapakçıklarının hareketi, içerisinden geçen kanın miktarı ve hızı bazı doğumsal kalp hastalıklarının tanısında önemli parametreler olup sonuçlar göre takip veya cerrahi kararlar verilebilmektedir. Bu hesaplamalar kardiyak MR ile ekokardiyografiye göre çok daha doğru olarak hesaplanabilir.

Ameliyat sonrası değerlendirmede kardiyak MR tüm göğüs kafesini değerlendirebildiğinden ekokardiyografiye göre daha üstündür.

Kardiyak MR incelemede birçok planda görüntü alınıp sisteme kaydedilir ve defalarca geri dönülerek görüntüler değerlendirilebilir. Ekokardiyografi ise daha çok hasta başı bir incelemedir. Bu nedenle karışık ve çoklu defekte sahip doğumsal kalp hastalıklarında kardiyak MR incelemesi daha yararlıdır. Kardiak MR’ın kullanıcı bağımlı hata olasılığı olmaması ve ölçümlerin kişiden kişiye değişmemesi gibi nedenler ile takip hastalarında kardiyak MR incelemesi ile yapılan ölçümler daha değerlidir.

Ekokardiyografi hastanın ulaşması kolay bir görüntüleme yöntemidir. Polikliniklerde uzman kardiyolog tarafından istenen anda kolaylıkla kullanılabilir. Kardiak MR incelemesi için ise çok pahalı MR üniteleri, son teknoloji ekipmanlar ve yetişmiş sağlık personeli ve doktoru olmalıdır ki bu ülkemizde sadece birkaç merkezde gerçekleştirilebilmektedir. Çekim süresinin uzun olması ve MR ünitelerinin randevu ile çalışması nedeniyle ekokardiyografi kadar kolay ulaşılabilir değildir.

MR incelemede her sorun için ayrı görüntüler elde olunmalıdır ki her yapının ve fonksiyonun ayrı ayrı incelemesi saatler sürebilir. Bu nedenle öncelikle hastaların ekokardiyografi ile değerlendirilmesi, ekokardiyografinin yetersiz olduğu noktalar ve cerrahi-takibi etkileyecek kilit bilgilerin temini için kardiyak MR inceleme önerilmektedir.

Kısaca kardiak MR’ın ekokardiyografinin yerini alması söz konusu değildir. İki incelemenin birbirinin tamamlayıcısı olduğunu söylemek gerekir.

Bazı çekimlerde koldan ilaç vermek gerekebilir. İlaç gerekip gerekmediği hastalığa ve inceleme nedenine bağlıdır.

Ayrıca çocuklar ve bebekler gibi hareket etmeden incelemesi tamamlanamayacak hastalar için genel anestezi için bazı ilaçlar kullanılabilir.

Anestezi işlemi belli yaş altındaki tüm çocuklar için rutin kullanılmaktadır. Riski son derece düşüktür ve tüm işlem boyunca hastanın tüm fonksiyonları MR uyumlu cihazlar ile adım adım gözlenmektedir. Anestezi işlemi MR uyumlu cihaz ile yapılmakla birlikte tüm işlem boyunca hastanın yanında bir anestezi doktoru ve bir anestezi teknisyeni ile hemşiresi kesintisiz olarak bulunmaktadır.

Kapalı alan korkusu olan hastalar tüp yapısı nedeniyle incelemeyi reddedebilirler. Ancak cihazda kapalı alan korkusunu yenmek üzere aynalı sistemler, yardım topları gibi önlemler de olsa çok ileri vakalarda genel anestezi altında inceleme yapılabilmektedir.  

Kalpte ileri ritim bozukluğu, MR uyumsuz kalp pili ve MR uyumsuz protez ile vücudunda şarapnel, mermi gibi yabancı demir içerikli maddeler varlığında MR inceleme yapılamaz. Vücudunuzda böyle bir metal var ise mutlaka doktorunuza bu metalin uyumluluğu açısından danışınız.

Son zamanlarda ülkemizde de MR uyumlu kalp pilleri kullanılmaya başlasa da henüz çok sık olmadığından doktorunuzdan kullanılan pilin MR uyumlu olduğu bilgisi kesin teyit edilmediği sürece MR işlemi yapılamaz.

Yaklaşık 10 yıl öncesinde kullanılan protezler sıklıkla çelikten üretildiğinden bu hastaların kesinlikle MR’a girmemeleri gerekmektedir. Ancak daha yeni protezlerde kullanılan malzemeler MR uyumlu olmaktadır ve bu hastalarımıza MR incelemesi yapılabilir. Ancak her protezde kulanılan malzeme farklı olduğundan kullanılan protezin MR uyumluluğunu mutlaka bu cerrahı yapan doktora danışılması gerekmektedir.

Genellikle aksi söylenmediği (genel anestezi altında) müddetçe aç kalmanız gerekmez. İnceleme bebeğe yapılacaksa öncesinde anestezi konsültasyonu ve işlemden önce en az 5 saat açlık istenmektedir (anestezi uygulanacağından).

Göğüs ön duvarına elektrotlar yerleştirileceğinden öncesinden göğüs bölgesinin tıraş edilmesi gerekebilmektedir.